銀塩写真感光材料におけるシアニン色素J会合体の形成と挙動

銀塩写真感光材料を代表するカラーフィルムでは, 入射する光の像を構成する三原色の成分はそれぞれ対応する3つの別々の層で捕捉され, 各層ではハロゲン化銀 (AgX) 粒子に吸着された増感色素が入射光子を吸収する. 色素分子が光子を吸収して励起された状態は励起子として色素分子間を移動し, 励起子は解離してAgX粒子の伝導帯に電子を注入し色素相に正孔 (色素正孔) を残す. 励起子の解離には適したサイトが存在する. 色素のJ会合体形成は以下の事実をもたらすので, 感度と色再現の観点からカラーフィルムにとって好都合である. すなわち, J会合体は単量体に比べて粒子の単位表面積あたりの吸着色素分子数が多...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in日本写真学会誌 Vol. 70; no. 5; pp. 287 - 294
Main Author 谷, 忠昭
Format Journal Article
LanguageJapanese
Published 社団法人 日本写真学会 25.10.2007
Subjects
Online AccessGet full text
ISSN0369-5662
1884-5932
DOI10.11454/photogrst1964.70.287

Cover

Abstract 銀塩写真感光材料を代表するカラーフィルムでは, 入射する光の像を構成する三原色の成分はそれぞれ対応する3つの別々の層で捕捉され, 各層ではハロゲン化銀 (AgX) 粒子に吸着された増感色素が入射光子を吸収する. 色素分子が光子を吸収して励起された状態は励起子として色素分子間を移動し, 励起子は解離してAgX粒子の伝導帯に電子を注入し色素相に正孔 (色素正孔) を残す. 励起子の解離には適したサイトが存在する. 色素のJ会合体形成は以下の事実をもたらすので, 感度と色再現の観点からカラーフィルムにとって好都合である. すなわち, J会合体は単量体に比べて粒子の単位表面積あたりの吸着色素分子数が多く, 吸収波長が長い上に狭い波長範囲で強い光吸収を引き起こす. J会合体中では励起子は速やかに移動することができるので, 解離に適したサイトに容易に到着し高い効率でAgX粒子に電子を注入することができる. 一方, J会合体が大きくなり過ぎると励起子の解離に適したサイトの濃度が低くなり, 色素正孔も移動しやすくAgX粒子に注入された電子との再結合が起こりやすくなるので, J会合体のサイズは最適となるように調整する必要がある.
AbstractList 銀塩写真感光材料を代表するカラーフィルムでは, 入射する光の像を構成する三原色の成分はそれぞれ対応する3つの別々の層で捕捉され, 各層ではハロゲン化銀 (AgX) 粒子に吸着された増感色素が入射光子を吸収する. 色素分子が光子を吸収して励起された状態は励起子として色素分子間を移動し, 励起子は解離してAgX粒子の伝導帯に電子を注入し色素相に正孔 (色素正孔) を残す. 励起子の解離には適したサイトが存在する. 色素のJ会合体形成は以下の事実をもたらすので, 感度と色再現の観点からカラーフィルムにとって好都合である. すなわち, J会合体は単量体に比べて粒子の単位表面積あたりの吸着色素分子数が多く, 吸収波長が長い上に狭い波長範囲で強い光吸収を引き起こす. J会合体中では励起子は速やかに移動することができるので, 解離に適したサイトに容易に到着し高い効率でAgX粒子に電子を注入することができる. 一方, J会合体が大きくなり過ぎると励起子の解離に適したサイトの濃度が低くなり, 色素正孔も移動しやすくAgX粒子に注入された電子との再結合が起こりやすくなるので, J会合体のサイズは最適となるように調整する必要がある.
Author 谷, 忠昭
Author_xml – sequence: 1
  fullname: 谷, 忠昭
  organization: 富士フイルム (株) 先端コア技術研究所
BookMark eNpNkEtLw0AAhBdRsNb-BH9C6j6y2c1Rio9KQZDewyZu-qC2JcnFm2lV-vBQEYWKUu1JETyo4MX-mm1S_RcGKuJlhhk-5jArYLHeqEsA1hDMIqRTfb1ZbgSNkucHyDT0LINZzNkCSCHOdY2aBC-CFCSGqVHDwMsg4_sVG2Koc2JCngL7373j6OEpOhvObkfxySg67cZ3g_h6qMJnFfZUeKFafdX6UK2xavdV--2r-zp7v9-dft5Eg850cqnCl2gyjjsDFT7G58Oof7UKllxR82Xm19OguLVZzO1ohb3tfG6joFVNxDVBmcDS4YRIjDjVJeNCh45LKIOGQyV2kooZNGFcAW3MXFMeMGELLDi3OSZpkJ_PVv1AlKTV9CqHwjuyhBdUnFqS__9iMWjRuST3_DFOWXhWVZAfjB5_kw
ContentType Journal Article
Copyright 社)日本写真学会
Copyright_xml – notice: 社)日本写真学会
DOI 10.11454/photogrst1964.70.287
DatabaseTitleList
DeliveryMethod fulltext_linktorsrc
Discipline Visual Arts
EISSN 1884-5932
EndPage 294
ExternalDocumentID article_photogrst1964_70_5_70_5_287_article_char_ja
GroupedDBID ABJNI
ACGFS
ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS
HH5
JSF
OK1
RJT
ID FETCH-LOGICAL-j918-a57a2ec833e21854e78a40cf35706c5e2c4e77652ecfa0b27f9ed7aba2a88b823
ISSN 0369-5662
IngestDate Wed Sep 03 06:28:52 EDT 2025
IsDoiOpenAccess true
IsOpenAccess true
IsPeerReviewed false
IsScholarly true
Issue 5
Language Japanese
LinkModel OpenURL
MergedId FETCHMERGED-LOGICAL-j918-a57a2ec833e21854e78a40cf35706c5e2c4e77652ecfa0b27f9ed7aba2a88b823
OpenAccessLink https://www.jstage.jst.go.jp/article/photogrst1964/70/5/70_5_287/_article/-char/ja
PageCount 8
ParticipantIDs jstage_primary_article_photogrst1964_70_5_70_5_287_article_char_ja
PublicationCentury 2000
PublicationDate 2007/10/25
PublicationDateYYYYMMDD 2007-10-25
PublicationDate_xml – month: 10
  year: 2007
  text: 2007/10/25
  day: 25
PublicationDecade 2000
PublicationTitle 日本写真学会誌
PublicationTitleAlternate 日写誌
PublicationYear 2007
Publisher 社団法人 日本写真学会
Publisher_xml – name: 社団法人 日本写真学会
References 6) M. Kawasaki, H. Ishii, J. Imaging Sci. Technol., 39, 210 (1995).
11) K. Yamashita, H. Takei, T. Ikeda, and T. Tani, “Improvement of analysis method for sensitizing dye”, ICIS'02 The 29th International Congress of Imaging Science, May 13-17, 2002, Tokyo.
7) J. C. Hansen, J. E. Maskasky, K. W. Williams, The preprint book of “AgX 2000: International Symposium on Silver Halide Technology (September, 2000, Montreal, Canada)”, IS & T, Springfield, Virginia, USA, pp.90-94.
31) K. Hosoi, A. Hirano, T. Tani, J. Appl. Phys., 90, 6197 (2001).
18) J. Grad, G. Hernandez, S. Mukamel, Phys. Rev. A, 37, 3835 (1988).
24) S. S. Collier, Photogr. Sci. Eng., 18, 430 (1974).
14) S. Daehne, E Fink, E. Klose, K. Tauchner, S. Back, J. V Grossmann, J. Signal. Am., 6, 105 (1978).
16) K. Takahashi, K. Obi, and I. Tanaka, T. Tani, Chem. Phys. Lett., 154, 223 (1989).
3) T. Tani, “AgX Photography: Present and Future”, J. Imaging Sci. Technol., 51, 110 (2007).
5) 浅沼浩之, 小川恵三, 谷忠昭, 田仲二朗, 分子構造総合討論会 (日本化学会), 平成6年9月, 東京.
19) F. C. Spano, S. Mukamel, J. Chem. Phys., 91, 683 (1989).
15) D. V Brambaugh, A. A. Muenter, W Knox, G. Maurou, J. Luminescence, 31 & 32, 783 (1984).
26) M. Kawasaki, T. Sato, M. Iwasaki, J. Photogr. Sci. Tech. Jpn., 65, 342 (2002).
2) T. Tani, “Review of mechanisms of photographic sensitivity”, Imaging Sci. J., 55, 65 (2007).
22) I. V Rubtsov, T. Tani, K. Yoshihara, J. Phys. Chem. A, 106, 2795 (2002).
8) B. Zuckerman and H. Mingace, J. Chem. Phys., 50, 3432 (1969).
1) T. Tani, Photographic Sensitivity: Theory and Mechanisms, Oxford University Press, New York, 1995.
23) J. R. Lenhard, B. R. Hein, J. Phys. Chem., 100, 17287 (1996).
12) H. Asanuma, T. Tani, J. Phys. Chem. B, 101, 2149 (1997).
17) V Sundstrom, T. Gillbro, R. A. Godonas, A. Piskarkas, J. Chem. Phys., 89, 2754 (1988).
21) J. W Oh, S. Kumazaki, I. V Rubtsov, T. Suzumoto, T. Tani, K. Yoshihara, Chem. Phys. Lett., 352, 357 (2002).
30) F. Willig, M. T. Spitler, J. Imaging Sci. Tech., 41, 272 (1997).
28) B. Trosken, F Willig, K. Schwarzburg, A. Ehert, M. Spitler, J. Phys. Chem., 99, 5152 (1995).
20) E. C. McRae, M. Kasha, J. Chem. Phys., 28, 721 (1958).
25) M. Kawasaki, T. Sato, J. Phys. Chem. B, 105, 796 (2001).
9) S. DeBper, K. J. Vink, D. A. Wiersma, Chem. Phys. Lett., 137, 99 (1989).
13) T. Tani, T. Suzumoto, J. Appl. Phys., 70, 3626 (1991).
27) M. Kawasaki, D. Yoshidome, T. Satou, M. Iwasaki, J. Electroanal. Chem., 543, 1 (2003).
10) E. W Knapp, Chem. Phys., 85, 73 (1984).
29) M. T. Spitler, A. Ehert, R. Kietzmann, F Willig, J. Phys. Chem. B, 101, 2552 (1997).
4) L. Daehne, K. Kamiya, J. Tanaka, Bull. Chem. Soc. Jpn., 65, 2328 (1992).
References_xml – reference: 12) H. Asanuma, T. Tani, J. Phys. Chem. B, 101, 2149 (1997).
– reference: 19) F. C. Spano, S. Mukamel, J. Chem. Phys., 91, 683 (1989).
– reference: 26) M. Kawasaki, T. Sato, M. Iwasaki, J. Photogr. Sci. Tech. Jpn., 65, 342 (2002).
– reference: 31) K. Hosoi, A. Hirano, T. Tani, J. Appl. Phys., 90, 6197 (2001).
– reference: 6) M. Kawasaki, H. Ishii, J. Imaging Sci. Technol., 39, 210 (1995).
– reference: 15) D. V Brambaugh, A. A. Muenter, W Knox, G. Maurou, J. Luminescence, 31 & 32, 783 (1984).
– reference: 23) J. R. Lenhard, B. R. Hein, J. Phys. Chem., 100, 17287 (1996).
– reference: 17) V Sundstrom, T. Gillbro, R. A. Godonas, A. Piskarkas, J. Chem. Phys., 89, 2754 (1988).
– reference: 11) K. Yamashita, H. Takei, T. Ikeda, and T. Tani, “Improvement of analysis method for sensitizing dye”, ICIS'02 The 29th International Congress of Imaging Science, May 13-17, 2002, Tokyo.
– reference: 21) J. W Oh, S. Kumazaki, I. V Rubtsov, T. Suzumoto, T. Tani, K. Yoshihara, Chem. Phys. Lett., 352, 357 (2002).
– reference: 14) S. Daehne, E Fink, E. Klose, K. Tauchner, S. Back, J. V Grossmann, J. Signal. Am., 6, 105 (1978).
– reference: 24) S. S. Collier, Photogr. Sci. Eng., 18, 430 (1974).
– reference: 25) M. Kawasaki, T. Sato, J. Phys. Chem. B, 105, 796 (2001).
– reference: 7) J. C. Hansen, J. E. Maskasky, K. W. Williams, The preprint book of “AgX 2000: International Symposium on Silver Halide Technology (September, 2000, Montreal, Canada)”, IS & T, Springfield, Virginia, USA, pp.90-94.
– reference: 16) K. Takahashi, K. Obi, and I. Tanaka, T. Tani, Chem. Phys. Lett., 154, 223 (1989).
– reference: 30) F. Willig, M. T. Spitler, J. Imaging Sci. Tech., 41, 272 (1997).
– reference: 18) J. Grad, G. Hernandez, S. Mukamel, Phys. Rev. A, 37, 3835 (1988).
– reference: 1) T. Tani, Photographic Sensitivity: Theory and Mechanisms, Oxford University Press, New York, 1995.
– reference: 10) E. W Knapp, Chem. Phys., 85, 73 (1984).
– reference: 5) 浅沼浩之, 小川恵三, 谷忠昭, 田仲二朗, 分子構造総合討論会 (日本化学会), 平成6年9月, 東京.
– reference: 3) T. Tani, “AgX Photography: Present and Future”, J. Imaging Sci. Technol., 51, 110 (2007).
– reference: 29) M. T. Spitler, A. Ehert, R. Kietzmann, F Willig, J. Phys. Chem. B, 101, 2552 (1997).
– reference: 4) L. Daehne, K. Kamiya, J. Tanaka, Bull. Chem. Soc. Jpn., 65, 2328 (1992).
– reference: 20) E. C. McRae, M. Kasha, J. Chem. Phys., 28, 721 (1958).
– reference: 27) M. Kawasaki, D. Yoshidome, T. Satou, M. Iwasaki, J. Electroanal. Chem., 543, 1 (2003).
– reference: 22) I. V Rubtsov, T. Tani, K. Yoshihara, J. Phys. Chem. A, 106, 2795 (2002).
– reference: 13) T. Tani, T. Suzumoto, J. Appl. Phys., 70, 3626 (1991).
– reference: 9) S. DeBper, K. J. Vink, D. A. Wiersma, Chem. Phys. Lett., 137, 99 (1989).
– reference: 28) B. Trosken, F Willig, K. Schwarzburg, A. Ehert, M. Spitler, J. Phys. Chem., 99, 5152 (1995).
– reference: 8) B. Zuckerman and H. Mingace, J. Chem. Phys., 50, 3432 (1969).
– reference: 2) T. Tani, “Review of mechanisms of photographic sensitivity”, Imaging Sci. J., 55, 65 (2007).
SSID ssib020483908
ssj0000491483
ssib001234146
Score 1.7363818
Snippet 銀塩写真感光材料を代表するカラーフィルムでは, 入射する光の像を構成する三原色の成分はそれぞれ対応する3つの別々の層で捕捉され, 各層ではハロゲン化銀 (AgX) 粒子に吸...
SourceID jstage
SourceType Publisher
StartPage 287
SubjectTerms J会合体
シアニン色素
励起子
色素正孔
電子移動
Title 銀塩写真感光材料におけるシアニン色素J会合体の形成と挙動
URI https://www.jstage.jst.go.jp/article/photogrst1964/70/5/70_5_287/_article/-char/ja
Volume 70
hasFullText 1
inHoldings 1
isFullTextHit
isPrint
ispartofPNX 日本写真学会誌, 2007/10/25, Vol.70(5), pp.287-294
journalDatabaseRights – providerCode: PRVFSB
  databaseName: Free Full-Text Journals in Chemistry
  customDbUrl:
  eissn: 1884-5932
  dateEnd: 20141231
  omitProxy: true
  ssIdentifier: ssj0000491483
  issn: 0369-5662
  databaseCode: HH5
  dateStart: 19640101
  isFulltext: true
  titleUrlDefault: http://abc-chemistry.org/
  providerName: ABC ChemistRy
– providerCode: PRVAFT
  databaseName: Open Access Digital Library
  customDbUrl:
  eissn: 1884-5932
  dateEnd: 99991231
  omitProxy: true
  ssIdentifier: ssib020483908
  issn: 0369-5662
  databaseCode: KQ8
  dateStart: 19640101
  isFulltext: true
  titleUrlDefault: http://grweb.coalliance.org/oadl/oadl.html
  providerName: Colorado Alliance of Research Libraries
link http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwrR3LahRBcIjxogfxiW9ysE8ycbbffezZTAgRBSVKbsPM7KxxD4mYzcVTNlHJw0NEFCJKNCdF8KCCF_M1k93oX1jdPZvsYg4ahKEpqnuqqrt6tqp6u7s87wrjWQ3ChswXaVbzKalTXxFZ92u5rLCkzhVV5jTyjZt87A4dn2STA4fme3YtzTXT4ezRvudKDqJVwIFezSnZf9DsLlFAAAz6hRI0DOVf6RhFCkltNitEDOkK0soAkiMFgECqitQoijiS1AJQBY8yGDWCVGAB15iAR4l0WAJA0wGqYgGMZFgCoSgBjS1AulUEhQRF0tAPseEeUqSDcRRRFIIc2rAHllJaDLAnXa6RqQKMochNAyOZq5IWU7UiMsPJpcrsetO2AwJpZoEq0tX9-g9DA8R5jyQSaRi13fVhgwgD0zWYb1aYURDd0oSWI30LI8JYFHeI2k5lw0cDYdsJFSJNzHswFIpZhhqeqweTs-c3mnDlg0fsDErubIiU1GeK9BkZlx2l_JhYr8Uo_Q3nfGCX8flPu0YZNdmYp2aaM_cgLDDXqA2LYHj37b4rw8sJGfc1j0UQM1fAW3G3jTncFzcgwjiMwS6a5CfXb_X8j4rBy9lbMDC3PBNV3gbVcPElxNMuB3k5EuUxOSPxtf3kBVevAYFPd9Ok9eMmjnvHygBsSDvBTngDjeSkd_Tu_dk5h5095d3-tTLffv-x_XR9581G5_FG-8ly5-1a59V60fpUtFaK1vNiYbVY-F4sbBaLq8Xi15_LX3a-vRvf_vG6vba0vfWiaH1ub212ltaK1ofOs_X26svT3sRoNFEd88vcI35DVaSfMJHgPJOE5OADM5oLmdAgqxMmAp6xHGeAEpxBm3oSpFjUVV4TSZrgRMpUYnLGG5yemc7PekM8JZhAVS1VCRWYpymHsCPPUiFpDs71OS904xE_cPfLxAdQ3_n_QeSCd2TvO7roDTYfzuWXwOVuppftrPgNFa648w
linkProvider Colorado Alliance of Research Libraries
openUrl ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E9%8A%80%E5%A1%A9%E5%86%99%E7%9C%9F%E6%84%9F%E5%85%89%E6%9D%90%E6%96%99%E3%81%AB%E3%81%8A%E3%81%91%E3%82%8B%E3%82%B7%E3%82%A2%E3%83%8B%E3%83%B3%E8%89%B2%E7%B4%A0J%E4%BC%9A%E5%90%88%E4%BD%93%E3%81%AE%E5%BD%A2%E6%88%90%E3%81%A8%E6%8C%99%E5%8B%95&rft.jtitle=%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%86%99%E7%9C%9F%E5%AD%A6%E4%BC%9A%E8%AA%8C&rft.au=%E8%B0%B7%2C+%E5%BF%A0%E6%98%AD&rft.date=2007-10-25&rft.pub=%E7%A4%BE%E5%9B%A3%E6%B3%95%E4%BA%BA+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E5%86%99%E7%9C%9F%E5%AD%A6%E4%BC%9A&rft.issn=0369-5662&rft.eissn=1884-5932&rft.volume=70&rft.issue=5&rft.spage=287&rft.epage=294&rft_id=info:doi/10.11454%2Fphotogrst1964.70.287&rft.externalDocID=article_photogrst1964_70_5_70_5_287_article_char_ja
thumbnail_l http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=0369-5662&client=summon
thumbnail_m http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=0369-5662&client=summon
thumbnail_s http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=0369-5662&client=summon