Makine uygunluk kısıtlaması ve sıra bağımlı kurulum süresi ile özdeş olmayan paralel makine çizelgeleme problemi için tabu arama algoritması

• Published in: Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi dergisi Vol. 36; no. 3; pp. 1539 - 1550
• Main Author: FURUGİ, Ahad
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi 24.05.2021
• Subjects: Mimarlık ve Tasarım; Mühendislik; Ankara; Türkiye; tabu search algorithm; tabu arama algoritması; meta-heuristic algorithms; özdeş olmayan paralel makineler; unrelated parallel machines; Scheduling; meta sezgisel algoritmalar; Çizelgeleme
• ISSN: 1300-1884; 1304-4915; 1304-4915
• DOI: 10.17341/gazimmfd.806641

Paralel makine çizelgeleme problemlerinin birçok pratik ve endüstriyel uygulaması olup özellikle son yıllarda birçok araştırmacı tarafından araştırma konusu olmuştur. Ancak, bazen makineler, bakım işlemleri veya makine arızası gibi nedenlerden dolayı belirli bir süre devre dışı kalabilmekteler. Literatürde bu tip kısıtlamaları dikkate alan çalışmaların eksik olduğu bu çalışmanın motivasyon kaynağını oluşturmuştur. Bu çalışmada, özdeş olmayan paralel makine çizelgeleme problemi; makinelerin her zaman hazır olmayacağı ve bazı görevlerin yerine getiremeyeceği varsayımı ile ele alınmıştır. Ayrıca sıra bağımlı hazırlık süreleri de dikkate alınmıştır. Çalışmanın amacı toplam gecikme ve erken teslim sürelerini minimize etmektir. Problem için sunulan karma tam sayılı matematiksel model, GUROBI 9.0 çözücü ile çözülmüştür. Ele alınan problemin Np-zor yapısından dolayı büyük boyutlu problemlerin çözümü için tabu arama algoritması önerilmiştir. Deneysel sonuçlar, önerilen tabu arama algoritmanın iyi bir performansa sahip olduğunu göstermektedir. Parallel machine scheduling problems have many practical and industrial applications and have recently been the subject of research by many researchers. However, sometimes machines can often be out of reach for a period of time for reasons such as machine failure and maintenance operations. The lack of studies in the literature considering such restrictions has been the motivation for this study. In this study, the unrelated parallel machine scheduling problem is discussed with the assumption that the machines will not always be ready and that some tasks will not be able to perform. In addition, sequence-dependent setup times were also taken into account. The objective function is to minimize total delays and early delivery times. A mixed integer mathematical model is presented for the problem and solved with the GUROBI 9.0 solver. Due to the NP-hard nature of the addressed problem, a tabu search algorithm is proposed for large scale problems. Experimental results show that the proposed tabu search algorithm has a good performance and efficiency.